Em hãy cúi đầu xuống
Thấy mình đứng trên đất
Biết đây là sự thật
Không còn và không mất
Hãy cúi đầu đi em
Thấy mình thật bé nhỏ
Học hỏi và khiêm cung
Đường đời đi bớt khó
Cúi đầu xuống đi em
Nhận ra màu đại địa
Màu bền vững muôn đời
Dẫu lòng người thay đổi
Này em hãy cúi đầu
Thấy chân mình trọn vẹn
Ta cũng là tha nhân
Lòng vơi đi sân hận
Em ơi hãy cúi đầu
Nghe nhịp đập từ tâm
Không còn bờ bến vọng
An từng bước thăng trầm
Nguyên Đại
30/11/11
Tôi viết bài thơ này để tặng cho các em trong gia đình. Tối hôm qua đến nhà người bạn, có dịp ôn lại những ngày tháng qua của đời mình, càng thấy thấm thía, chợt nhớ đến bài thơ này, hình như không phải chỉ tặng cho các em tôi mà như một lời nhắc nhở, một quà tặng cho chính mình.
Cúi đầu để biết mình đang đứng ở trên mặt đất này, nhận ra những sự thật như đất dưới chân mình. Đất: nơi mình đến và sẽ trở về, cho dẫu giàu hay nghèo, “được” hay “thua”. Đất: không còn và không mất. Những lấn lướt, tranh đoạt cũng sẽ trở về. Bạn nói: vậy cũng đủ rồi, một đời người qua. Tôi nói: Ừ, phải...Mình cạn ly.
Cúi đầu không phải là một hành động hèn hạ, khuất phục; mà là chứng tỏ sự hiểu biết của mình về sự hữu hạn bé nhỏ của chính mình như một con người. Cúi đầu để chứng tỏ lòng tôn trọng tha nhân, cúi đầu để biết ở đâu trong cuộc đời này, mình cũng cần anh em bè bạn để có thể dìu nhau đi trên đường đời gian khó. Đôi mắt tôi ở đằng trước, bạn sẽ chỉ cho tôi, phía sau tôi có những gì. Tôi nghĩ, có lẽ người Nhật, một dân tộc bất khuất và có tinh thần kỷ luật cao, cúi đầu rất sâu chào nhau vì lý do này.
Tổng Thống Obama, lúc mới nhậm chức, đi công du Nhật Bản, đã cúi đầu rất sâu chào Nhật Hoàng, có ý kiến cho rằng cách chào hỏi đó từ một lãnh tụ của siêu cường số một thế giới đối với ông vua của một nước nước nhỏ là nhũn nhặn quá đáng. Tôi không nghĩ vậy, Tổng Thống đã cúi đầu với lòng tôn trọng dân tộc và văn hóa Nhật Bản.
Cúi đầu để nhận ra mặt đất muôn đời, nhận ra những giá trị bền vững trong cuộc đời như đất; dẫu đời sống có những thăng trầm, như gió như mây, như lòng người thay đổi.
Cúi đầu để thấy chân mình trọn vẹn, như lời của một bài hát hãy nhìn xuống chân mình để thấy ở đó những chai sạn lỗi lầm; để nhận ra sự nhẫn nại vô biên của mặt đất dẫu nhận biết bao nhiêu sự chà đạp, để thông cảm được với những lầm lỗi của tha nhân; và giận hờn, oán trách, hận thù sẽ được vơi đi.
Cúi đầu để lắng nghe nhịp đập từ trái tim mình, cảm nhận được hạnh phúc được Thượng Đế ban cho kiếp người, được cha mẹ hy sinh để cưu mang, đem mình đến với cuộc đời này, nhận ra được hạnh phúc của mình trên từng bước thăng trầm.
Nguyên Đại
10/7/14
Đời sống, đóa hồng gai thơm ngát
Tránh gai đi, và khẽ cúi đầu
fb commt 25/9/13
10 July 2014
15 June 2014
Bát Đỏ - Ca Vàng
14 June 2014
Những Lá Thư...
Trại TAC đã bị "san bằng" sau này |
Hôm nay, ngồi đọc lại chồng thư cũ, những lá thư đã đi qua đời tôi 23 năm trước, cảm giác...(không biết nói sao)
Chia sẻ với bạn nhé...
(Một số tên riêng được viết tắt, hay thay đổi, vì lý do tế nhị...có lẽ các bạn hiểu)
NĐ
Chi Ma Wan 16/1/91
Anh Đại thương!
Nhận thư anh lâu rồi, cái hôm vừa nhận cánh gà II, chán quá anh à, em không muốn viết thư từ và nói chuyện với ai nữa, thích ngồi một mình đóng kín màn lại, rồi cũng không biết làm gì nữa, vậy mà cũng thích ngồi, biết là viết thư chi cũng rên; hiện giờ anh cũng có nỗi khổ giống em mà, rên với anh làm chi anh hỉ? Vậy mà cũng thích rên rỉ cơ. Em còn sợ cho cu H [em trai] quá chừng, giờ em ở đây hay về cũng được, chứ con trai mới lớn mà giam giữ vậy tội nó quá. Em cứ sợ nó bất mãn rồi đâm ra làm nhiều chuyện bậy bạ. Nhưng may mà H nó rất ngoan, sợ em lắm nói chi nghe vậy, với tất cả tình thương em dồn hết cho H. Lâu nay anh có đi làm không? Vắng tin tức Shatin nên buồn lắm. Anh H, anh C, V, chú M làm chi? Em hoàn toàn không biết tin tức gì cả.
Chimawan dạo này buồn lắm, chỉ còn em và bé C. C tiếp kiến rồi, mà hy vọng lắm vì rất nhiều người giúp. Có lẽ em là người cuối cùng ở trại CMW, kiếp trước nặng nợ quá, giờ phải ngồi tù CMW đây anh, ắt là số phận mà phải chấp nhận.
Anh Đại thương! Em nghe nói Shatin gần chuyển trại hả? Chuyển thì nhớ cho em biết nhé. Trại em chắc không chuyển. Lâu quá rồi không thấy anh, anh cho em xin cái hình đi. Bữa nay anh ốm hay mập. Em thì ốm lắm, ai cũng quở, em còn 36Kg à. Hôm Noel có chụp hình nhưng mà gởi họ sang họ chưa đem vô nơi, lúc mô có, em sẽ gởi cho anh nhé. Bạn em bây giờ không còn ai, buồn quá. T nó cũng đi rồi, ngủ một mình buồn ghê. Mấy ông trong trại kêu em và C đi hát hò cho vui để giúp vui bà con, em cũng liều đi cho đỡ buồn, anh ạ, cho quên đời, chỉ có vậy thôi.
Em dừng đây nhé, thương chúc anh vui, may mắn, cho em gởi lời thăm mấy người quen nhé.
Em
Chi Ma Wan 2/3/91
Anh Đại thương!
Nhận thư anh khá lâu rồi, giờ em mới viết cho anh đây. Anh vẫn khỏe phải không anh? Tối nay đem thư anh đọc lại tự nhiên em khóc, không hiểu sao nữa, có lẽ buồn cho cái số hẩm hiu của anh em mình quá thiếu may mắn. Nhiều lúc em muốn viết thư cho anh thật nhiều, nhưng rồi không viết được, vì viết chừng nào quá khứ càng hiện rõ làm em phải phát sợ khi nhớ về dĩ vãng ấy. Đôi lúc làm em giật thót cả người, và tự mình làm cho quên đi để khỏi phải buồn rồi lại khóc, mà bữa nay em cô đơn lắm, không còn một đứa bạn để tâm sự khi gặp nỗi buồn, giờ chừ em sợ làm bạn thân với ai lắm, sợ cảnh chia tay, sợ những lời từ biệt, với lại không còn ai để làm bạn nữa, hình như con người trở nên khô khan thì phải, em muốn vứt bỏ tất cả, thậm chí căm ghét tất cả.
Anh Đại ơi! Răng mà càng nghĩ, càng tức, ức, buồn. Có lẽ kiếp trước mình ác quá thì phải! À, ngày ni có một số ở Shatin bị bắt qua CMW không biết khu mấy nữa. Ở khu 10 có hay đánh nhau không anh? Chắc là không tránh khỏi những chuyện chướng tai gai mắt anh hỉ? Anh vẫn đi làm thường chứ! Anh phải trực đêm hả? Mỗi lần trực mấy người? Chắc là buồn. Ngày 25 Tết vừa rồi em nhận thư thầy D. và hình, thầy tội quá. Ông xin về hưu và đi chu du từ Nam chí Bắc, chi phí đều do học sinh võ mời đi.
Anh Đại thương! Em nghe nói T sắp lập gia đình hả? Đôi lúc nghĩ cuộc đời chán thiệt, ngay cả em cũng thuộc vào loại chết rồi chỉ còn cái nước ép gả này thôi. Em sợ quá, em bất mãn thật sự. Nếu em đi một mình thì sao cũng được nhưng đây còn cu H nên cũng phải tính đường, tội cho cu H quá chừng cái tuổi mới lớn, am hiểu, hiếu động mà phải ngồi tù, em chỉ lo cho nó thôi, còn em sao cũng được. Bé C và chị A thì hy vọng được ra lắm, C. nó sửa soạn đồ đạc rồi đó, đôi lúc nghĩ tới mấy đứa thấy mình ngu dại quá chừng. Ở bên này ngày nào cũng có cô dâu cả, họ đi theo hôn thê cũng đông lắm và đoàn tụ cũng nhanh ghê.
Anh Đại ơi! Răng mà tự nhiên thấy buồn và cô đơn ghê ri, mới viết thư cho T xong, nó cũng gần bay sang Mỹ rồi. Cả ngày nay em tập đàn cả ngày, làm chi cũng chán, em học không vô được một chữ nữa đó, dễ điên thiệt. Chi Ma Wan ngày ni mưa càng buồn hơn, em cảm thấy bị ớn lạnh quá chừng, thỉnh thoảng đi ra sân chơi, nhìn hàng rào trại trên mà bao nhiêu kỷ niệm để nhớ, giờ Upper camp là một địa ngục. Lower camp trở nên cô quạnh hơn. Chiều chiều có gió coi mấy đứa nhỏ thả diều vui ghê, mấy đứa như cu H là cứ hặm hụi làm diều cả ngày, đi thả, đứt dây, là coi như toai luôn, vui lắm. Cho mình trở thành đứa bé để đừng biết buồn, đừng lo âu nhỉ. Í, tối nay có phim lệnh 07, anh có theo dõi film không? Em ít thích coi lắm. Vừa vồi, em có coi phim Love Story tội hỉ? Anh có coi không? Thôi em dừng đây, đi coi cho vui chứ ngồi một mình trong căn phòng vắng lặng buồn thêm. Thương chúc anh vui, may mắn. Cho em gởi lời thăm all nhé. Nhớ viết thư cho em, em thích đọc thư anh lắm đó. Em dừng.
Em
KaiTak 8/10/91
Anh Đại thương nhiều!
Chắc là buồn lắm phải không anh? Em quá may mắn được thoát rồi, tuần tới này em đi Phi, vậy là không gặp được anh, buồn lắm anh Đại ạ. Mặc dù em được tự do nhưng vẫn buồn và lo cho những người còn ở lại, đành bất lực vậy. Ở ngoài này buồn lắm. Bé C, chị A được ra ngoài ở để chờ đi thẳng Mỹ, còn em phải đi Phi, ra đây cái chi cũng tiền cả. Í, không phải than thở đâu anh nhé, kể chuyện cho anh nghe mà. Hai đứa em thì không biết đường, đi Phi thì mậu xìn, để mua đồ nên buồn lắm, còn ăn cơm thì thua ở trại cấm nữa, lần nào ăn em cũng bị sình bụng vì cơm sống, ra đây em mất 2 Kg, nên mặt mày như ma đói. Em mất liên lạc với bé T rồi, không biết giờ T ở đâu nữa. Ngày mai em được ra phố nhưng cứ đi đại vì không biết đường như người nhà quê vậy đó.
Anh vẫn đi làm chứ! Anh hãy cố gắng nghe anh, anh nhớ giữ liên lạc với em nghe... chắc không bao giờ em quên anh đâu, anh hãy tin ở em. Vài dòng thăm anh thương, chúc anh vui và phải nhớ em đó! Gởi lời thăm những người quen
12/10/91... Sáng nay nghe trại đọc thư, em có thư, em không ngờ là nhận thư anh nữa đó. Tuần tới này em phải đi Phi, không biết cách nào để gặp được anh nữa, cũng như anh T của em và V.
Em cũng vừa nhận thư T. T ở Mỹ rồi. Hình như TM đã có con (em nghe người ta nói). Hiện giờ em trên đường vào Chimawan, giá như anh ở CMW nhỉ? Sáng nay có anh phiên dịch dẫn tụi em đi chứ không thì không biết đường vào CMW đâu. Hồi hộp vào CMW quá, thật tình nhớ và thương những người còn ở trại lắm. Anh vẫn ở nhà à, sao không đi làm cho vui? Em được ra tự do mà không ai ngờ được đó anh, bỡi vì em đã có 2 cánh. Cũng may thiệt hồ sơ đưa xuống CDD t/k lại. 8 tuần sau là ra, eo ơi, mừng lắm. Vậy là em hết đi "hôn thê" mừng lắm anh ạ. Cũng nhờ hồ sơ cu H đó. H bữa nay lớn lắm. Qua Phi em sẽ thư về cho anh nhé. Chúc anh vui và may mắn như hai em. Thương nhớ anh nhiều.
Em
Hong Kong, 3/6/1992
H. thương!
Hôm trước anh đã gởi đến em một lá thư theo địa chỉ của em, nhưng lâu quá không thấy thư hồi âm....Nếu có điều khó nghĩ, thì đừng suy nghĩ nữa; bởi vì trong cuộc đời có những vấn đề mà để giải quyết nó là không giải quyết gì cả. Anh không buồn hay hờn trách gì em đâu. Tại sao phải trách cứ một người, nếu người ta không làm những điều mà mình muốn họ làm. Em có tin rằng thường chiến tranh xảy đến và con người chết vì những điều vô lý như vậy không? Người ta xây dựng "cái hữu lý" của riêng họ, và tranh chấp những "cái hữu lý" với nhau, sự tranh chấp cũng gọi là "hữu lý", họ đã lấy "cái không" làm "cái có" vậy.
Em đã đi học rồi chứ? Công việc làm thế nào? Đã qua những phút đầu bỡ ngỡ nơi xứ người đất lạ chưa? Có dịp đi Mỹ gặp lại những bạn bè cũ chưa? Không còn ai ở Chi Ma Wan nữa hỉ?...
Tai A Chau rừng hoang đảo tái sinh, bốn mùa cây lá vẫn xanh...Cơn gió ngoài đại dương vẫn không ngừng lay động. Lá rụng trôi trên mặt hồ sóng gợn. Đâu đó vẫn có tiếng sắt thép, tiếng gọi của sự tù túng, nhưng tiếng con chim "bắt cô trói cột" vang lừng trên những cánh rừng, thảm cỏ xanh mơn mởn, nhịp đời đi thong thả...Đọc "Câu Chuyện Dòng Sông" của Hermann Hesse chưa? Tìm được, nên đọc, một trong những sách hay mà anh giới thiệu cho em đấy!
Chiều về...Chân trời hoàng hôn bàng bạc, ta lao như bay tìm đến chân trời, chợt vấp ngã tê điếng người run rẩy, nhắm mắt lại hoảng sợ chờ tử thần đến gọi ta đi. Ta bàng hoàng xót xa tủi hận cho một đời nổi trôi, vùng vẫy, chân trời vẫn tận đâu, xa tít tắp ngút ngàn...Ta biết mình chuẩn bị sang bên kia bờ thế giới đen tối mịt mùng. Ta sợ quá! vùng dậy...nhưng ta kiệt lực, nỗi cô đơn vỗ đập quanh ta, chỉ bóng tối bao trùm lên thân ta, ta rên xiết trong khổ đau quằn quại. Ta hoài mong trong tuyệt vọng vô bờ...
Nhưng từ đâu một ý chí tiềm tàng vùng dậy. Ta đứng dậy đem chút hơi tàn lao tới trước, thân mệt lử trên đôi chân xiêu vẹo, ta gục xuống...bên bờ cát, cát mát rượi...Nằm yên nghe sóng vỗ, ta nghe cát rộn ràng trong nắng. Ta nghe cát reo vui bay bay trong cơn gió dịu dàng, ta nghe cát mơ màng ...Ôi! ta ước ao mình trở thành hạt cát, không khổ đau, không hoài vọng, không chờ mong...Ôi ta...tiếng sóng...vậy là ta chưa bị hủy diệt, ta từ từ mở mắt...Ta thấy mình đang gục đầu trên một bờ cát, những cơn sóng xa làm ướt mái tóc ta. Ta đứng dậy! Ô hay, sức thần tiên trỗi dậy trong ta. Bọt sóng trắng xô vào ghềnh đá...rì rào tiếng sóng nhẹ quanh đây...Ta đang đứng giữa đường chân trời và mặt trời đang lặn dưới chân ta...
Quay lại, thành phố đã lên đèn. Con chim sắt với cặp mắt xanh đỏ chớp nháy đang bay trên bầu trời đẹp quá. Ta yêu quá, yêu thành phố, yêu bờ biển này, ánh sao đêm sớm sáng lóng lánh trên bầu trời xanh nhạt...Hạt cát trên tay ta nhỏ nhoi hiền dịu...Đứa trẻ con đen đuốc lang thang trên bờ biển tìm vỏ sò, vỏ ốc...Ta yêu ta, và ta mỉm cười, ta thấy nụ cười của ta sáng trên mặt sóng...
H. thương, hiểu những dòng này của anh như một lá thư hay là một "tùy tiện" đoản văn, tùy em. Em cảm thấy vui, và bình an là được. Cầu chúc em an vui.
Anh Đại
...
Mấy tháng sau, cuối năm 1992, tôi rời Tai A Chau, "ra tự do", sang Philippines, kết thúc 4 năm 6 tháng bị giam giữ ở các trại Chi Ma Wan, Hei Lin Chau, Đầu Bạc (Shatin/ Whitehead), Tai A Chau...
... 16 năm sau (2008), gặp lại nhiều bạn bè ở Mỹ, gặp lại những người đã viết những lá thư rất chân tình gởi cho tôi hơn 20 năm trước trong những ngày cùng cực thất vọng ấy...Xiết tay nhau với lòng trân trọng...
Nguyên Đại
14/6/14
Subscribe to:
Posts (Atom)